Is dit nou oorlog?
In de veelheid van het corona-nieuws, hoorde ik mensen vertellen dat ze door deze crisis met de bijbehorende lockdown nu een beetje snapten “Hoe een oorlog gevoeld moet hebben”, “Hoe het is om in vrijheid beperkt te zijn”, “Hoe het is dat je niet naar buiten mag, wanneer je dat wilt”.
Vlak voor de corona-crisis ging ik met mijn lief naar de documentaire ‘For Sama’. In Tilburgs mooiste cinema zaten we overdag met nog twee andere bezoekers op het rode pluche in de donkerte voor het witte scherm.
Nog nooit heb ik zo ongemakkelijk gezeten.
Nog nooit kwam een film zo snoeihard binnen.
Nog nooit heb ik een oorlog van zo dichtbij meegemaakt.
Regisseur en burgerjournalist Waad al-Kateab legde met haar camera alle gruwelen en de dagelijkse gebeurtenissen rond haar familie en haar stad Aleppo vast. Ondertussen werkt haar man Hamza in het door hem opgezette noodhospitaal wat uiteindelijk doelwit wordt van een nieuw bombardement, met gifgassen en al, nota bene afkomstig van hun eigen regering, gesponsord door ons allen. Vliegtuigen scheerden razend door de lucht, bommen sloegen in, mensen vluchtten of werden geraakt, huizen stortten in.
‘For Sama’ gaat over oorlog, niet over soldaten, niet over bommen, niet over granaten, maar over burgers, gewone mensen zoals jij en ik. De wereld van buiten kwam binnen. De wereld van pakweg 3000 km verder zat één millimeter van mijn netvlies. Snoeihard denderen de bombardementen in beeld en geluid door mijn lijf. Hartverscheurend kroop het onder mijn huid. Veel dichterbij dan dit kan een oorlog niet komen. Nog een stap, nog een snik en ik zit er in. Deze oorlog duurt nu ook nog voort, met en zonder corona…
Oh ja, terug naar onze zelfbenoemde ‘oorlog’ met de onzichtbare vijand, “onze oorlog tegen corona”. Ik bestel nog even via internet ons eten voor vanavond, iets lekkers ter steun van onze lokale horeca, verveeld zoek ik op Netflix of er nog iets is dat ik gezien moet hebben. Oh ja, ik mag effe niet naar de kapper, niet naar het café, maar wel naar de bouwmarkt …
Nog nooit heb ik een oorlog meegemaakt!
Ralf Embrechts
For Sama van de Syrische filmmaker en burgerjournalist Waad al-Kateab en regisseur Edward Watts won op het filmfestival van Cannes de prijs voor Beste Documentaire en op IDFA de publieksprijs. For Sama is nog te zien via www.picl.nl